Wypełnienie zakłada się u tych pacjentów, u których powstały ubytki w uzębieniu na skutek próchnicy lub w przypadku ukruszenia się niewielkiego fragmentu korony zęba. Podczas leczenia stomatologicznego próchnicy lekarz narusza wiertłem strukturę zęba i sprawia, że po oczyszczeniu miejsca zaatakowanego przez bakterie powodujące próchnicę w zębie pojawia się ubytek. Miejsce takie należy odpowiednio zabezpieczyć, tak żeby w odsłonięte głębsze warstwy zęba nie dostawały się resztki jedzenia oraz aby ząb wyglądał estetycznie. Odsłonięte
i uszkodzone tkanki zęba są bardzo podatne na zmiany temperatury oraz działanie substancji takich jak kwasy zawarte w sokach, owocach i napojach, a także na działanie bakterii. Wypełnienie zakładane przez lekarza stomatologa ma na celu zabezpieczenie odsłoniętych tkanek zęba przed tymi czynnikami.
W gabinetach dentystycznych stosuje się różne rodzaje plomb, czyli wypełnień ubytków w zębach. Dostępne są plomby amalgamatowe, kompozytowe światłoutwardzalne i chemoutwardzalne, plomby porcelanowe oraz cementy glasjonomerowe.
Wypełnienia amalgamatowe wytwarzane są ze stopu metali oraz rtęci. Są to plomby dość trwałe i tanie, ale ich wadą jest ciemnoszary kolor, wyraźnie odcinający się od pozostałych zębów. Z tego powodu wypełnienia amalgamatowe stosuje się obecnie głównie w zębach trzonowych, w miejscach, gdzie nie są widoczne. Metoda ta jest coraz rzadziej stosowana.
Wypełnienia kompozytowe mają kolor zbliżony do naturalnego koloru zęba i konsystencję plasteliny, co pozwala dobrze dopasować je do ubytku w zębie. Następnie plomba kompozytowa jest utwardzana za pomocą lampy polimeryzacyjnej. Nadmiar materiału nałożonego na ubytek jest przed dentystę szlifowany i usuwany, tak że ząb przypomina kształtem i wyglądem ząb zdrowy. W przypadku wypełnień kompozytowych chemoutwardzalnych miesza się dwa składniki plomby – płyn i proszek – i nakłada odpowiednią porcję plomby w miejscu ubytku. Pod wpływem reakcji chemicznych zawartych w masie nałożonej na zęba plomba twardnieje i trwale wypełnia ubytek. Wypełnienia kompozytowe stosowane są obecnie do wypełnienia zarówno zębów przednich, jak i trzonowych.
Wypełnienia porcelanowe stosuje się wówczas, gdy ubytek jest sporych rozmiarów. Tego rodzaju plomba cechuje się wysoką trwałością i w niemal doskonały sposób pozwala odtworzyć kształt zęba.
Plomby z cementu glasjonomerowego stosuje się u dzieci, do wypełniania ubytków w zębach mlecznych. Tego rodzaju wypełnienie dobrze przylega do powierzchni zęba, a dodatkowo zawiera fluor, który ma działanie przeciwpróchnicze.
Plomba powinna być trwałym wypełnieniem ubytku i starczyć na lata, ale czasem zdarza się, że wypadnie. Może tak stać się podczas żucia gumy lub jedzenia cukierków albo gryzienia twardych pokarmów, utrata plomby może też być spowodowana nieprawidłowym zgryzem, wtórną próchnicą lub utratą przez plombę jej właściwości.
